Dönsk vindorka – Misvindasamt á orkumörkuðunum

Heimild:  

Ágúst 2008

Smella á myndir til að stækka

Danir eru afskaplega stoltir af vindorkufyrirtækinu sínu; Vestas. Sem er í fararbroddi þessa iðnaðar í heiminum og hefur gengið mjög vel síðustu árin. En samkeppnin er mikil og hörð. Það er t.d. ekkert grín að keppa við GE á Bandaríkjamarkaðnum eða í Kína. Markaðshlutdeild Vestas í Bandaríkjunum hefur á stuttum tíma fallið um næstum helming; úr 25% í rúm 13%.

Þó svo Vestas hafi barrrrasta gengið þokkalega að ná fjárhagslegum markmiðum sínum, má t.d. nefna að spænska vindorkufyrirtækið Gamesa skilaði yfir 40% meiri hagnaði fyrstu sex mánuði þessa árs en á sama tíma 2007. Og ekki eru liðnir 2 mánuðir síðan Gamesa fékk risapöntun, einhverja þá alstærstu í sögu þessa golubransa. Pöntun upp á vindtúrbínur með samals 4.500 MW framleiðslugetu! Það er spænska orkusölufyrirtækið Iberdrola Renovables, sem ætlar að setja þær túrbínur upp í Evrópu, Mexíkó og Bandaríkjunum. Afhendingartíminn er 2010-2012. Þetta er fjárfesting upp á u.þ.b. 10 milljarða dollara og mun dekka um 70% af framleiðslugetu Gamesa næstu árin.

Það er einfaldlega allt að gerast í vindorkunni þessa dagana. Í Danmörku er nú verið að leggja drög að byggingu vindorkuvers á hafi úti, sem verður líklega hið stærsta sinnar tegundar. Til stendur að reisa a.m.k. 100 vindtúrbínur útí hafinu milli Djursland á Jótlandi (er rétt norðan Árósa) og eyjarinnar Anholt, sem liggur þar austan við útí Kattegat. Þetta hafsvæði er talið henta mjög vel fyrir vindtúrbínur. Orkuverið á að vera tilbúið 2012.

Enn er óljóst hversu stórt það kemur til með að vera, en hingað til hefur verið talað um 100-200 MW. Stjórnarandstaðan hér i Danmörku fussar yfir því og vill að orkuverið verði með 400 MW framleiðslugetu. Ef það gengur eftir verður þetta nær örugglega stærsta offshore vindorkuver í heimi. Það stærsta, sem nú er í byggingu, er orkuver um 30 km utan við strendur Belgíu. Sem til stendur að verði með 300 MW framleiðslugetu.

Tvö stærstu vindorkuverin á hafi úti í dag eru hvort um sig um 160 MW. Þau eru bæði í Danmörku. Annað stendur utan við Horns Rev, um 14 km vestur af Jótlandsströnd og hitt er um 10 km utan við strönd Nysted á Lálandi.

Verið við Horns Rev samanstendur af 80 túrbínum frá Vestas og eigendur þess eru sænska orkufyrirtækið Vattenfall (60%) og danska Dong Energi (40%).

Vattenfall er i eigu sænska ríkisins og er eitt af stóru raforkufyrirtækjunum í Evrópu. Það rekur orkuver um alla Skandinavíu og einnig í Þýskalandi og Póllandi. Og er líka með smávægilega starfsemi í Hollandi og á Bretlandi.

Nær öll rafmagnsframleiðsla Vattenfall kemur frá kola-, gas- og kjarnorkuverum, en reyndar er nær fjórðungur framleiðslunnar frá vatnsorku. Vindorka er sáralitill hluti fyrirtækisins, en auk Horns Rev rekur Vattenfall eitt vindorkuver á Bretlandi (90 MW ver tæplega 10 km utan við árósa Thames) og eitt nýtt orkuver í Svíþjóð (110 MW ver rétt sunnan við Eyrarsundsbrúna).

Hinn eigandi Horns Rev, hið danska Dong Energi, er líka gríðarstórt orkufyrirtæki. Og er m.a. mikið í olíuvinnslu í Norðursjó. Auk þess að eiga í Horns Rev og Nysted, rekur Dong offshore vindorkuverið Vindeby, sem er um 1,5 km norður af Lálandi. Framleiðslugeta þess er um 5 MW, en þetta var fyrsta vindorkuverið sem byggt var útí sjó. Það hóf framleiðslu 1991 og hefur reynst mjög vel.

Verið við Nysted eru 72 túrbínur frá Siemens. Það er í eigu tveggja orkufyrirtækja; hins fyrrnefnda danska Dong Energi sem á 80% hlut og sænska orkufyrirtækið E.ON á 20%. Hið síðar nefnda er eitt af fyrirtækjunum í E.ON samsteypunni. Sem er stærsta orkudreifingarfyrirtæki heims sem alfarið er í eigu einkaaðila. E.On hyggst setja 6 milljarða evra í endurnýjanlega orkuframleiðslu á næstu tveimur árum. Myndin hér að neðan er af ljúflingnum Wulf Beroat, forstjóra E.ON. Þetta netta firma er með um 70 milljarða evra í ársveltu og 90 þúsund starfsmenn.

Þess má loks geta að nýlega var tilkynnt um aðkomu E.ON að uppbyggingu 1.000 MW vindorkuvers við strendur Bretlands. Áður hafði Shell bakkað út úr þessu verkefni. En nú er E.ON sem sagt búið að taka við því kefli. Og hver er samstarfsaðilinn? Jú – hið danska Dong Energi. Sem senn verður væntanlega einkavætt að hluta.

Hvernig væri að Orkuveita Reykjavíkur / REI skoðaði að kaupa Dong? Er ekki einmitt verðið að ráða nýjan forstjóra Orkuveitunnar á næstu dögum? Og ég einmitt að útskrifast hér í dag. Alveg upplagt!