Tenginging við hitaveitu – Að hverju ber að huga?
Heimæðar
Heimæð er lögnin sem liggur frá dreifilögn í götu og að inntaksloka innan við húsvegg. Almennt er bara lögð ein heimæð í hverja byggingu. Hverri heimæð fylgir svo ein tengigrind. Fyrir húsnæði allt að 3000m3 eru heimæðarnar almennt einangraðar PEX-pípur í ídráttarröri. Heimæðar fyrir stærri hús eru einangraðar stálpípur. Stærð heimæðar er ákveðin af hönnuði með tilliti til vatnsþarfar og í samráði við okkur. Fyrir upphitun húsnæðis er rúmmál þess lagt til grundvallar en önnur notkun skal skilgreind af hönnuði sem meðalrennsli og hámarksrennsli. Ef um er að ræða frávik frá reynslutölum er okkur þó heimilt að gera athugasemd við val hönnuðar á stærð heimæðar og óska eftir frekari hönnunar gögnum.
Inntaksrými
Inntaksrými á að vera við útvegg á þeirri húshlið sem heimæð kemur að. Inntaksrýmið þarf að vera nægilega stórt til að rúma allan inntaks og stjórnbúnað í samræmi við ákvæði byggingarreglugerðar, til dæmis að hafa niðurfall í gólfi, þröskuld fyrir dyrum, vera loftræst og vel lýst. Í húsum minni en 3000m3 er heimilt að staðsetja inntaksrýmið allt að 6 metrum fyrir innan útvegg ef ídráttarpípur úr sveigjanlegu efni hafa verið lagðar fyrir heimæð.
Tengigrind
Tengigrind er tengibúnaður á milli heimæðar OR og húsveitu húseiganda. Við leggjum til eina tengigrind, annað er á ábyrgð húseiganda. Ef þörf er á fleiri grindum er greitt sérstaklega fyrir fleiri þær samkvæmt verðskrá og skilmálum.
Fyrir hitaveitugrindur allt að 40mm (1 1/2″) að sverleika þarf lágmarks veggpláss að vera 90cm á hæð og 120cm breitt. Gera þarf ráð fyrir viðbótar plássi ef óskað er eftir auka tengigrind. Fyrir stærri tengigrindur þarf hönnuður að ákvarða pláss í samráði við okkur. Í öllum húsveitum skulu vera einstreymislokar, bæði á hitunar- og kranavatnsgreinum. Einnig skal vera einstreymisloki á bakrás þar sem dreifikerfið er tvöfalt. Í einföldu dreifikerfi skal húseigandi setja slaufuloka á bakrás húsveitunnar.
Skylt er að setja öryggisloka í allar húsveitur. Öryggislokar skulu staðsettir innan (húsveitumegin)við þrýstijafnara eða stillikrana á framrás og á bakrás þar sem dreifikerfi er tvöfalt. Heitavatnsmælar eru settir upp og innsiglaðir á vegum Veitna sem hefur umsjón með þeim.
Notendur sem tengjast stærri mælum geta óskað eftir því að fá að tengja stýristreng við mæli til notkunar fyrir t.d. hússtjórnarkerfi. Notandi ber kostnað af lögn og tengingu stýrisstrengs og tekur þátt í kostnaði við mælaskipti sé þörf á þeim.
Á svæðum þar sem að við rekum lokað hringrásarkerfi frá varmaskiptistöð er notanda ekki heimilt að taka vatn úr kerfinu. Notandi verður því að setja upp varmaskipti fyrir allt neysluvatn og þar með talið heita potta.
Inntaksskápur utanhúss
Þar sem ekki er dagleg viðvera svo sem í frístundahúsum, hesthúsum og þess háttar skal húseigandi setja upp viðurkenndan, vatnsheldan og einangraðan skáp utanhúss fyrir inntaksbúnað. Tengiskápurinn er í eigu húseiganda en verður að rúma vel allan okkar búnað. Hurðin verður að vera vel opnanleg (að minnsta kosti 120°) svo auðvelt sé að komast að inntaksbúnaði og við getum þjónustað með góðu móti.
Lágmarkskröfur fyrir tengiskáp
- Stærðir: Hæð 100cm, breidd 80cm og dýpt 35cm.
- Ryk og regnþéttur (skv. IP 53)
- Einangrun samsvarandi 2,5cm steinull (k-einangrun = 1,4 W/m2x1°C)
Athugið að ofangreind stærð rúmar aðeins búnað okkar, ef að húseigandi setur stýribúnað sinn í tengiskápinn þá þarf hann að vera stærri sem því nemur.
Starfsmenn Veitna verða að hafa greiðan aðgang að tengiskáp til eftirlits og viðhalds og hafa lykil ef læst hlið er á heimreiðinni. Ef tengiskápur er ekki jarðfastur þarf að ganga þannig frá pípum frá jörðu og upp í skápinn, að ekki sé hætta á frostskemmdum. Húseigandi annast lagnir frá tengiskáp inn í hús og sér um tengingu og frágang afrennslis hitakerfis á fullnægjandi hátt á frostfríu dýpi. Frárennsli frá varnarbúnaði hitaveitu verður að tengjast beint við fráveitukerfi þar sem það er til staðar. Annarsstaðar, til dæmis við frístundahús, verður frárennslislögnin að fara beint og hindrunarlaust út í púkk. Frárennsli frá varnarbúnaði má ekki fara í gegn um neina notkun svo sem heitan pott, snjóbræðslu eða annað. Í frístundahúsum er gert ráð fyrir að vatn sé afhent um hemil sem takmarkar rennsli í stað rennslismælis.
Kröfur um hönnun húsveitu
Í samræmi við byggingarreglugerð skal hanna neysluvatnskerfi þannig að ekki verði hætta á húðbruna notanda. Krafa er gerð um notkun varmaskipta á neysluvatnskerfi með tilheyrandi stjórnbúnaði, samanber ÍST67:2003. Hönnuðir og pípulagnameistarar skulu miða hönnun sína og efnisval við staðbundin rekstrarskilyrði hitaveitu á hverjum stað (sjá til dæmis www.lagnaval.is). Stjórntæki og lagnir skulu þannig hönnuð og fyrir komið að ekki verði af þeim óþægindi sökum hávaða og/ eða óþarfa þrýstihöggs í dreifikerfi hitaveitunnar. Veitur geta krafist breytinga á húsveitum á kostnað húseiganda ef af þeim getur stafað bein slysahætta eða ef tækjabúnaður eða virkni húsveitunnar hefur óæskileg áhrif á veitukerfi eða nærliggjandi húsveitur. Sinni viðskiptavinur ekki kröfum Veitna um úrbætur innan hæfilegs tíma er heimilt að stöðva orkuafhendingu án frekari fyrirvara.
Almennt um hitastig og þrýsting
Aðstæður í veitukerfi hitaveitunnar eru mjög mismunandi bæði varðandi þrýsting og hitastig. Þéttleiki og hæðarlega byggðar er mismunandi og þar af leiðandi er þrýstingur og hiti misjafn frá einum stað til annars. Stefnumörk hitastigs og þrýstings sem gefin eru upp hér að neðan miðast við eðlilegar aðstæður.
Hitastig – stefnumörk
- Framrásarhiti frá dælustöðvum er að jafnaði nálægt 80°c.
- Í þéttbýli við vetrarálag er stefnt að 65°C hita sem lágmark við tengigrind. Vegna sérstakra rekstrarskilyrða á sumum þéttbýlissvæðum er ekki unnt að tryggja hærra hitastig en 55°C hita sem lágmark við tengigrind.
- Í dreifbýli og á sumarhúsasvæðum er stefnt að 50°C hita sem lágmark við tengigrind.
- Erfitt er að setja neðri mörk á hita til viðskiptavina sökum þátta eins og fjarlægðar frá dælustöð og álags á hitaveituna.
Gera má ráð fyrir lægri framrásarhita við lítið álag (til dæmis við sumarálag) þar sem kólnun verður þá meiri en ella. Þá mega notendur sem eru á enda götulagna í dreifikerfi eða þeir sem tengjast um óvenju langar heimæðar reikna með meiri kólnun þegar notkun minnkar.
Þrýstingur – stefnumörk
- Einfalt og tvöfalt veitukerfi, framrásarþrýstingur við inntak, minnst 2 bar og mest 8 bar miðað við eðlilegt rennsli.
- Tvöfalt veitukerfi, mismunaþrýstingur við inntak, minnst 1 bar miðað við eðlilegt rennsli og bakrásarþrýstingur við inntak, minnst 1 bar og mest 5 bar miðað við eðlilegt rennsli.
- Þar sem notkun er stýrt með hemlum eiga ofangreind þrýstimörk ekki við.
- Gera má ráð fyrir breytilegum þrýstingi við inntak eftir álagi á hitaveituna.
Efnainnihald hitaveituvatns
Hitaveituvatnið er án súrefnis og inniheldur brennisteinsvetni. Vatnið er ekki flokkað sem neysluvatn samkvæmt heilbrigðisreglugerð en er talið hættulaust. Þó er ekki hægt að útiloka að einstaklingar geti haft óþol gagnvart vatninu. Hitaveituvatn hentar ekki öllu lagnaefni.
Ábending um tengingu hitakerfa við hitaveitu
Veitur leggja til að öll ný og endurnýjuð húskerfi verði ekki tengd beint við dreifikerfi hitaveitu. Það á til dæmis við um neysluvatnskerfi, samanber kröfu í byggingareglugerð, og ofnakerfi. Notast verði við varmaskipta með tilheyrandi stjórnbúnaði. Um er að ræða verulegt öryggisatriði gagnvart lekum og hitastigi á neysluvatni ásamt því að ná betri stýringu á húskerfum.