Gervihjarta, dælan – Hvernig virkar það?

Grein/Linkur: Hvernig virkar gervihjarta?

Höfundur: Lifandi Vísindi

Heimild: 

.

.

Maí 2023

Hvernig virkar gervihjarta?

Virkar gervihjarta alveg eins og náttúrulegt hjarta? Og hve lengi endist það?

Eðlilegt hjarta slær um 70 slög á mínútu og í hverju slagi dælir það um 8 sentilítrum af blóði um blóðrásina. Hægra hjartahvolfið dælir blóðinu til lungnanna, þar sem það tekur til sín súrefni, en vinstra hjartahvolið dælir súrefnisríku blóði út í vefi líkamans.

Franskt fyrirtæki þróar gervihjarta

Franskt fyrirtæki, Carmat, hefur þróað gervihjarta sem líkir alveg eftir eðlilegu hjarta. Þetta gervihjarta hefur nú fengið viðurkenningu til tilrauna á mönnum, sem m.a. verða gerðar í Belgíu.

Gervihjartað frá Carmat vegur 900 grömm og í því eru tvö hólf, aðskilin með lífrænni himnu. Bæði himnan og hjartalokurnar eru klæddar frumum úr kúm.

Vísindamennirnir vonast til að þetta lífræna efni komi í veg fyrir að blóðið storkni, en það er annars erfiðasta vandamálið í tengslum við gervihjörtu. Gervihjartað fær orku frá tveimur liþíumrafhlöðum sem notandinn ber í sérstöku belti. Hjartað á að endast til að slá a.m.k. 230 milljón sinnum, eða sem svarar 5 ára líftíma.

Gervihjarta getur bjargað mannslífum

Verði þetta hjarta á endanum að veruleika, getur það bjargað mörgum mannslífum. Á heimsvísu þjást a.m.k. 100 þúsund manns af hjartabilun, sem leggst á bæði hjartahvolfin.

Nú eru gjafahjörtu eiginlega eina úrræðið, en gjafahjörtu eru aðeins um 4.000 á ári.

Hjörtu framtíðar úr stofnfrumum

Gervihjörtu þurfa ekki endilega að vera vélræn. Árið 2013 tókst að rækta hjartafrumur úr stofnfrumum. Eftir 20 daga tóku frumurnar að draga sig taktvisst saman, rétt eins og alvöru hjarta. Þessi hjartavefur varð þó mjög veikburða og frumurnar of laustengdar.

Vísindamenn gera sér vonir um að ræktaður vefur geti í framtíðinni komið í stað skaddaðra hluta af hjartavef – og kannski verði í framhaldinu unnt að rækta upp heil hjörtu.

Fleira áhugavert: