Hveragerði – Hvers vegna er orka jarðarinnar ekki nýtt?
Grein/Linkur: Hvers vegna er orka jarðarinnar ekki betur nýtt?
Höfundur: Svavar Júlíus Garðarsoon
.
.
Ágúst 2000
Hvers vegna er orka jarðarinnar ekki betur nýtt?
Hvers vegna er orka jarðarinnar ekki betur nýtt en raun ber vitni, til dæmis í Hveragerði þar sem jörðin hreinlega iðar af orku?
Af samhengi má ráða að spyrjandi á við jarðvarma þegar hann talar um orku jarðarinnar. Meginástæðan er sennilega sú hve ódýr olían er enn þá. Þegar olíukreppan reið yfir á 8. áratugnum jókst mjög áhugi Vesturlandabúa á endurnýjanlegum orkugjöfum, svo sem vindorku, sólarorku og fleira. Þegar svo tókst að knýja olíuframleiðendur til að lækka verðið aftur, hjaðnaði þessi áhugi að sama skapi.
Ísland hefur að vísu nokkra sérstöðu, því að um 70% af orkunotkun landsmanna kemur frá vatnsvirkjunum og jarðhitaverum — um 40% frá jarðhita (einkum hitaveitur) en 30% úr vatnsorkuverum. Mjög hátt hlutfall íslenskra heimila og annarra húsa er nú hitað með jarðvarma, þannig að ekki verður miklu bætt þar við, en jarðvarmavirkjanir til raforkuframleiðslu verða aðeins byggðar á háhitasvæðum — og því aðeins að þörf sé fyrir orkuna.
Ef draga ætti enn frekar úr notkun innfluttra orkugjafa yrði það að vera með framleiðslu eldsneytis — og enn sem komið er má rafmagnið til eldsneytisframleiðslunnar ekki kosta meira en 11 mill til þess að geta keppt við hina ódýru innfluttu olíu, en verðeiningin mill er einn þúsundasti úr bandaríkjadal og er oft notuð í þessu samhengi.
Varðandi Hveragerði sérstaklega, þá voru boraðar þar einar sex gufuholur á 7. áratugnum. Hugmyndir voru uppi um að virkja holurnar til raforkuframleiðslu, en meðal vandamála var þá talið að frárennslisvatnið yrði að fara í Varmá, og þaðan í Ölfusá, og árnar yrðu svo heitar að óviðunandi væri. Þá kom fram sú hugmynd að nýta frárennslisvatnið til stóriðju í ylrækt þar sem framleiddur yrði verðmætur jarðargróði til útflutnings. Sennilega hefur þetta ekki verið talið borga sig þá, en þó kann sá tími að koma að lega Íslands og svalt loftslag geri það að verkum að hér megi framleiða ýmsa ávexti og grænmeti með vistvænum hætti þar sem aðrir verða að berjast við skordýr og aðrar plágur með eiturefnum.
.