Mannasaur á túnin..

Hver og ein manneskja lætur svo mikinn saur eftir sig á lífsleiðinni að sá hinn sami getur útvegað áburð fyrir sína eigin neyslu og er það markmið forsvarsmanna Hias-fyrirtækisins að fólk geti brauðfætt sig sjálft með hundrað prósent endurvinnslu á áburðargjafa.

„Niðurstöður frá hreinsunarferli fyrirtækisins er mikill hluti af seyru sem þarf að meðhöndla á ábyrgan hátt og þess vegna verða gæði vörunnar mikilvæg. Við vinnum að því að öll hin verðmætu næringarefni sem eru í vörunni komi inn í hringrásina aftur. Lausnin hjá okkur varð hin svokallaða Cambi-aðferð sem byrjað var að vinna eftir fyrir rúmlega 20 árum,“ útskýrir Hans Emil Glestad, efnaverkfræðingur hjá Hias. Fyrirtækið var stofnað árið 1974 til að hreinsa holræsi í nokkrum bæjarfélögum sem fjárfest höfðu í fyrirtækinu.

Hias er eina hreinsunarstöðin í Noregi sem notar þessa aðferð við að hreinsa seyru.

„Með Cambi-aðferðinni mölum við seyruna og hitum upp í 160 gráður með því að blása inn gufu þannig að lífrænir hlutar seyrunnar eru brotnir upp. Þannig gerum við góðan jarðveg til að míkrólífverur í rotnunartönkunum brjóti niður seyruna og breyti henni í hauggas. Á sama tíma hafa 20 mínúturnar í vatnsrofsskiljunni þá þýðingu að allar sjúkdómsvaldandi bakteríur og plöntusjúkdómar drepast. Í lok ferilsins nýtist um 38% af seyrunni úr vatninu áður en það er keyrt út sem áburður á lönd bænda.

Niðurstaðan úr þessu er að við fáum mjög áhugavert og gott viðbótarbætiefni fyrir jörðina sem í gegnum allt ferlið hefur verið fullkomlega sótthreinsað. Þetta náum við að gera án þess að nota nokkur efni í vinnslunni og með þessari aðferð verður fosfórinn eftir í mannasaurnum,“ segir Hans Emil og bætir við:

„Saur úr mönnum inniheldur sömu næringarefni og í öðrum áburði en vegna þessa ferils sem efnið er búið að fara í gegnum verður samsetningin í lífmassanum nokkuð lík því sem finnst í áburði sem keyptur er.

Það sem seyran hefur fram yfir er að hið líffræðilega innihald hefur mjög svo bætandi áhrif á jörðina.“

Nú er svo komið að norskir bændur bíða í röð eftir að geta keypt hreinsaðan mannasaur af fyrirtækinu til að dreifa á tún sín og akra.

„Enn sem komið er eru það eingöngu bændur hér í kring sem geta keypt vöruna af okkur, það er að segja frá þeim bæjarfélögum sem eiga hlut í fyrirtækinu. Vegna sótthreinsiaðferðarinnar sem við notum er hægt að dreifa lífmassanum á allar tegundir landbúnaðarlands svo lengi sem hann fer fljótt niður í moldina eftir dreifingu. Núna erum við að framleiða um þrjú þúsund tonn af hreinsuðum mannasaur yfir árið og það eykst með hverju ári,“ útskýrir Hans Emil og segir jafnframt:

„Okkur finnst mikilvægt að við nýtum þær náttúruauðlindir sem við höfum og færum þær aftur til baka til jarðarinnar. Mannasaur er næringarríkari en kúamykja og því ekki að nota hann líka? Við segjum hér hjá Hias að þetta sé eins og gull fyrir jörðina og tilvalið fyrir fleiri bæjarfélög og lönd að nýta sér þetta líka.“