Minnkandi vatnsforði við Miðjarðarhafið kortlagður – Versti þurrkur í 900 ár
Vatnsforðinn kortlagður – Smella á mynd til að stækka
Þurrkurinn sem hefur geisað við austanvert Miðjarðarhaf frá árinu 1998 er líklega sá versti undanfarnar níu aldir samkvæmt niðurstöðum nýrrar rannsóknar bandarísku geimvísindastofnunarinnar NASA. Vísindamennirnir skoðuðu trjáhringi til þess að skoða loftslags svæðisins langt aftur í tímann.
Viðvarandi þurrkur hefur ríkt í löndum eins og Kýpur, Ísrael, Jórdaníu, Líbanon, Sýrlandi og Tyrklandi um árabil. Upphaf átakanna í Sýrlandi hefur meðal annars verið tengt við uppskeruskort af völdum þurrksins.
Vísindamennirnir notuðu trjáhringina til þess að skilja betur hversu tíðir og hversu miklir fyrri þurrkar við Miðjarðarhafið hafa verið. Á árunum 1100 til 2012 fundu þeir merki í trjáhringjunum um þurrka sem getið er í sögulegum heimildum manna.
50% þurrari en mesti þurrkur síðustu fimm hundruð ára
Ben Cook, aðalhöfundur rannsóknarinnar og loftslagsvísindamaður við Goddard-geimstofnun NASA, segir að þurrkurinn nú frá 1998 til 2012 hafi verið um 50% þurrari en þurrasta tímabil síðustu fimm hundruð ára og 10-20% þurrari en versti þurrkur síðustu 900 ára.
Tvö loftslagsfyrirbrigði hafa aðallega áhrif á þurrka við Miðjarðarhafið en það eru Norður-Atlantshafssveiflan (North Atlantic Oscillation) og Austur-Atlantshafsmynstrið (East Atlantic Pattern). Þau ganga í gegnum tímabundnar sveiflur sem beina regnskýjum frá Miðjarðarhafinu og flytja þurrara og hlýrra loft þangað. Minnkandi úrkoma og hærra hitastig sem eykur uppgufun úr jarðvegi leiðir til þurrka.
Loftslagslíkön eru á nær einu máli um að Miðjarðarhafssvæðið eigi eftir að þorna upp á næstu áratugum og öldum vegna loftslagsbreytinga af völdum manna, að sögn Yochanan Kushnir, loftslagsvísindamanns við Lamont Doherty-jarðrannsóknastöðina sem kom ekki að rannsókninni sjálfur. Rannsóknin sýni að þurrkurinn nú hegði sér öðruvísi en fyrri þurrkar. Það geti verið merki um að Austurlönd séu þegar byrjuð að finna fyrir áhrifum hlýnunar af völdum manna.
Heimild: Mbl
